Piotr Dziadzio, Podsekretarz stanu, Główny Geolog Kraju, Pełnomocnik Rządu ds. Polityki Surowcowej Państwa powiedział, że sector coupling musi oznaczać przemyślaną elektryfikację opartą na głębokiej dekarbonizacji i zapewnieniu dostępu do taniej energii elektrycznej.

Anders Eide, Ambasador Norwegii w Polsce wskazał na trzy kluczowe jego zdaniem elementy transformacji energetycznej, tj.: nowe możliwości – współpraca – przekształcenie gospodarki na niskoemisyjną (eng. new opportunities – cooperation – transition to less carbon economy).

Akio Miyajima, Ambasador Japonii w Polsce określił cele transformacji energetycznej jako zmierzające do produkcji energii łatwiej – szybciej – efektywniej (eng. easier – quicker – more effective).

Juha Ottman, Ambasador Finlandii w Polsce powiedział, że powstrzymanie zmian klimatycznych jest wielkim wyzwaniem, ale to konieczność, gdyż UE przyjęła pakiet Fit for 55 dążąc do neutralności klimatycznej do 2050 r.

Ole Toft, Ambasador Danii w Polsce zainspirował Polskę odważnymi celami Danii, która do 2040 r. zamierza w 70% dokonać redukcji emisji CO₂, by do 2050 r. stać się neutralna klimatycznie.

Robert Perkowski, Wiceprezes zarządu PGNiG S.A. podsumował część inauguracyjną apelując, by nie zawężać roli sector coupling jedynie do samej branży energii, ale dostrzec, że integracja sektorów dotyczy nas wszystkich, gdyż ochrona klimatu jest dobrem wspólnym. Dodał, że gaz ziemny jest dwukrotnie mniej emisyjny niż węgiel i zadeklarował, że wzrost cen gazu ma charakter przejściowy także ze względu na to, że będzie się on stopniowo zazieleniał.

Grzegorz Tobiszowski, Poseł do Parlamentu Europejskiego wyraził opinię, że obecne zmiany UE można przyrównać do momentu jej tworzenia, a troska o klimat to nowa jakość, w której musi brać udział Polska.

Ireneusz Zyska, Wiceministra Klimatu i Środowiska zapowiedział weryfikację celów przyjętych w Polityce Energetycznej Polski do 2040 r. mając na względzie rozwój prosumeryzmu. Zadeklarował on, że Polska przystępuje do Fit for 55 i stawia na konkurencyjną gospodarkę opartą na sprawiedliwej transformacji.

Anna Kornecka, b. podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju, Pracy i Technologii wskazała na konieczność wykorzystania szansy płynącej z Europejskiego Zielonego Ładu przez Polskę. Jej zdaniem odpowiedź na pytanie, czy rozwijać energetykę wiatrową, czy SMR mierzy się w kryterium czasu. Podkreśliła ona konieczność przyjmowania przemyślanych polityk, by zapobiec ich szybkiej dezaktualizacji, co ma miejsce w przypadku Polityki Energetycznej Polski do 2040 r.

Józef Węgrecki, Członek zarządu ds. operacyjnych PKN Orlen S.A. powiedział, że energetyka jest nową gałęzią rozwijaną przez Spółkę, która stawia na offshore i wodór oraz zachęcił do podejmowania odważnych, zorientowanych na przyszłość decyzji. Orlen będzie produkował wodór z elektrolizy, pirolizy oraz przeróbki termicznej odpadów, a także SMR. Podkreślił on, że dywersyfikacja polskiej energetyki opierać powinna się na: OZE, wodorze i gazie.

Przemysław Mandelt, Prezes zarządu TAURON Ekoenergia sp. z o.o. powiedział, że problem z rozwojem prosumeryzmu opiera się na tym, że system energetyczny w Polsce nie był tworzony z myślą, że odbiorca będzie jednocześnie wytwórcą. Stwierdził on, że realizacja Europejskiego Zielonego Ładu jest rozłożona w czasie i zależy od pewności środków finansowych wspierających transformację energetyczną.

Jens Price Wolf, Wiceprezes zarządu ENVIVA podzielił się opinią, że powinny zostać przyjęte stosowne ramy prawne dla rozwoju biomasy, a współspalanie pozwala na redukcję emisji CO₂ na rzecz get to net zero.

Rafał Gawin, Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, odpowiadając na pytanie „Po co rozmawiamy na temat łączenia sektorów?” powiedział: „Rozmawiamy po to by jak najefektywniej wykorzystywać energię. W energetyce wielkoskalowej być może odpowiedź na to pytanie jest trochę trudniejsza, ale w energetyce lokalnej problemy są o wiele mniejsze. Z punktu widzenia rzeczywiście regulacyjnego i regulatorów te potencjalne korzyści, które są upatrywane z łączenia sektorów, wynikają m.in. z faktu obserwacji procesu „schodzenia w dół z energetyką” i powstawania takich rzeczywiście lokalnych instalacji energetycznych.”

Ingunn Svegården, Senior Vice President Renewables, Emerging Regions z Equinor ASA, która powiedziała, że jej zdaniem nie istnieje jedno rozwiązanie; integrowanie wszystkich rozwiązań jest kluczowe, a jest wiele technologii, które należy wspierać. Dodała ponadto, że aby dokonać dekarbonizacji, Equinor dokonuje elektryfikacji wydobycia ropy i dostrzega duży potencjał w offshore.

Andrzej Kopyrski, Dyrektor zarządzający Pionem Inwestycji PFR S.A. powiedział, że istotne jest, by poza inwestycjami w małe panele słoneczne, stawiać także na duże farmy PV. PFR chce być katalizatorem zmian, a pocovidowe „odbicie” gospodarki ma szansę zdaniem A. Kopyrskiego zwiększyć wciąż niewielką ilość zielonych projektów.

Mariusz Przybylik, Dyrektor zarządzający w obszarze energetyka, chemia, górnictwo, Accenture, wskazał, że jego zdaniem rozwój OZE zależy od rozwoju technologii związanych ze zbieraniem przetwarzaniem i analizą danych. Jak stwierdził: „dane są wszechobecne i można nawet pokusić się o stwierdzenie, że dane to nowe paliwo. Paliwo z punktu widzenia zasobu budującego wartość, ale również zasobu który pozwala zaspokajać nasze potrzeby energetyczne”.

Działania Finlandii w zakresie realizacji celów klimatycznych przybliżyła Helena Sarén, Head of Carbon Neutral Finland Mission z Business Finland, która podzieliła się opinią, że aby przeprowadzić dekarbonizację należy umożliwić łączenie się sektorów i przeprowadzić zmiany systemowe w transportowaniu, wykorzystywaniu i przemianie energii na wiele sposobów. Ciepłownictwo, digitalizacji i rozwiązania wodorowe odgrywają jej zdaniem wielką rolę w łączeniu sektorów, ale zmiany muszą być publiczne i umożliwiać nowym spółkom na wprowadzanie innowacyjnych rozwiązań w dziedzinie elektryfikacji.

Kolejne wystąpienie, Iwety Opolskiej, Dyrektor Biura Handlu Gazem, PKN Orlen S.A. było poświęcone „(Bio)metanowi jako paliwu transformacji i przyszłości energetyki”. Iweta Opolska swoje wystąpienie rozpoczęła od wskazania, że „ceny, których doświadczamy na rynku hurtowym, jak i detalicznym gazu ziemnego można nazwać trzecim kryzysem gazowym”, stwierdzając, że „rosnący trend to odzwierciedlenie pocovidowego odbicia w gospodarce. Wzrost nastąpił ze względu na wzrost gospodarczy i związany z tym wzrost zapotrzebowania na surowce”. Odnosząc się do przyszłych trendów cen surowców, Dyrektor Opolska powiedziała, że: „kupując dziś gaz ziemny z dostawą na przyszły rok i na dwa kolejne, cena będzie dużo niższa niż cena dostawy gazu z dostawą na jutro”. Zdaniem Dyrektor Opolskiej jeżeli uprawnienia do emisji CO₂ nadal będą rosły, to przy poziomie 72 Eur/t CO2 nastąpi tzw. switch i wtedy gaz ziemny będzie bardziej opłacalny niż węgiel. Wniosek płynący z analizy Orlen dotyczący tendencji cenowych biometanu wskazuje, że są instalacje, z których produkcja energii będzie bardziej opłacalna niż z elektrowni gazu ziemnego, a zatem im wyższa jest cena uprawnień do emisji CO₂, tym bardziej będzie opłacalny biometan, nawet bez systemu wsparcia.

Artur Zawartko, Wiceprezes zarządu GAZ-System S.A. w dyskusji panelowej powiedział, że „musimy zbudować infrastrukturę stawiając na efektywność”, ale konieczna jest odpowiednio wczesna znajomość regulacji, by zrealizować przyłączenie, która to teza wypływa z prowadzonego dialogu z rynkiem.

Jakub Kowalski, członek zarządu ds. operacyjnych PSG S.A. dodał, że proces inwestycyjny trwa ok. 3 lat, a dzisiejsze projekty będą finalizowane w 2025 r. i dlatego konieczna jest znajomość perspektywy rynkowej i regulacyjnej za kilka lat.

Piotr Zawistowski, Prezes zarządu Towarowej Giełdy Energii S.A. powiedział, że pojawienie się biometanu na giełdzie zależy od wielu czynników, w tym także od zachowań uczestników rynku. Przewiduje on pojawienie się wodoru na TGE jeśli będzie on wykorzystywany jako domieszka metanu;

Grzegorz Należyty, Prezes zarządu Siemens Energy Poland krytycznie odniósł się do możliwości rozwoju wodoru, mówiąc, że wodór musi mieć wielką skalę, by obniżyć koszty (wg niego uprawnienia do emisji CO₂ musiałyby osiągnąć poziom 300 EUR). Zdaniem G. Należytego istotny jest efekt skali, więc energetyka musi istnieć zarówno w modelu scentralizowanym, jak i rozproszonym.

Dr hab. inż. Arkadiusz Kamiński, ekspert, obszar Członka Zarządu ds. Operacyjnych, PKN Orlen S.A. zadeklarował, że: „na naszych oczach Orlen staje się koncernem multienergetycznym, zapewniającym stabilność i bezpieczeństwo energetyczne w Europie centralnej”. Powiedział on, że Orlen w swojej strategii ogłosił neutralność emisyjną do 2050 r., co podyktowane jest przeświadczeniem, że jest to inwestycja w przyszłość, oparta na inwestycjach w źródła niskoemisyjne i zeroemisyjne zarówno na lądzie, jak i na morzu. A. Kamiński wskazał, że: „w najbliższej dekadzie Orlen wyda ok. 30 mld zł na tzw. projekty zrównoważone (25 mld = 60 projektów w ciągu dekady, które mają obniżyć emisje, np. z aktywów rafineryjnych i petrochemicznych o min. 20%, a w zakresie produkcji energii elektrycznej te projekty obniżą emisję CO₂ o 33%)”.

Paweł Wróbel, Dyrektor zarządzający BalticWind.EU zaznaczył zależność polskiej polityki energetycznej od prawa unijnego. Jak stwierdził: „podstawą łączenia sektorów ma być morska energetyka wiatrowa. Polska strategia musi wpisywać się w tę unijną, bo jako członek UE jesteśmy zobligowani do wdrażania prawa unijnego, a UE jasno definiuje kierunek rozwoju OZE, w tym offshore. Z punktu widzenia offshore najważniejsza będzie rewizja dyrektywy OZE, która podwyższa cel udziału OZE dla całej UE”.

Jarosław Broda, Prezes zarządu Baltic Power powiedział, że istotne jest, by żeby mocy offshore było jak najwięcej, ale obecnie wciąż nie mamy nawet jednego MWh, więc jego zdaniem droga do celu jest wyboista. Zdaniem J. Brody istnieją realne ograniczenia po stronie podażowej, po stronie deweloperów i producentów, żeby pipeline był stały i przewidywalny, by zbudować nawet 12 GW mocy.

Michał Kołodziejczyk, Prezes zarządu Equinor Polska dodał, że sukcesem jest wprowadzenie ustawy offshore, która jest fundamentem jego rozwoju, ale jest kilka elementów wymagających nowelizacji, np. jak dodał- indeksowanie ceny CFD.

Rafał Libera, Group Integration Manager z Acteon powiedział, że do w ciągu ostatniej dekady zbudowano ok. 34 GW mocy offshore, a w najbliżej dekadzie prognozuje się 230 GW, co jego zdaniem przekłada się na wzrost przyłączeń rocznych z 3,7 GW do około 26, czyli około 7 krotny roczny wzrost, a zatem jest to ogromne wyzwanie.

Katarzyna Suchcicka, Dyrektor generalna OX2 wskazała, że: „im bardziej doświadczony kontraktor offshore tym bardziej będzie w stanie rozbić kontraktacje na tak zwane multicontracting, co jest naprawdę ogromnym wyzwaniem dla inwestora, ale również ogromnym wyzwaniem dla naszego supply-chain’u. Natomiast w przypadku innych typów strategii bardziej idących w łączenie kontraktów EPC, multi EPC, mogą być zupełnie inne (rozwiązania)”.

Beata Daszyńska-Muzyczka, Prezes zarządu Bank Gospodarstwa Krajowego zaznaczyła, że konsumpcja energii wzrasta logarytmicznie, a ludzkość jest uzależniona od energii, dlatego należy szukać odpowiedzialnego sposobu jej wytwarzania. Jej zdaniem Europejski Zielony Ład to przede wszystkim „przyspieszenie transformacji naszej świadomości”.

Adam Burda, Dyrektor Departamentu Klienta Strategicznego – Energetyka, Paliwa i Nowe Technologie, PKO Bank Polski S.A. powiedział, że jest już wiele projektów PV o łącznej mocy zainstalowanej 5 GW. Największym wyzwaniem w jego opinii jest zmiana energetyki konwencjonalnej na niskoemisyjną, w tym zawarł także zmianę ciepłownictwa, gdyż elektrociepłownie znajdują się w bezpośrednim oddziaływaniu na życie ludzi.

Wojciech Hann, Prezes zarządu BOŚ BANK S.A. dodał, że trudno jest zaproponować opłacalny projekt, gdyż problemy pojawiają się na każdym etapie, tj. sponsora, dobrego biznes planu, łańcucha wykonawców, otoczenia rynkowego i finansowania.

Massimiliano Massari, Managing Director – Energy Industry, Intesa Sanpaolo stwierdził, iż jeśli myśli o transformacji, to widzi potencjał Polski, gdyż „jest tu wiele do zrobienia”. Jego zdaniem niezbędna jest przejrzysta strategia energetyczna, a jasne regulacje gwarantują pewność inwestycji.

Patryk Demski, Wiceprezes zarządu ds. strategii i rozwoju TAURON Polska Energia S.A. powiedział, że poza finansowaniem zielonych projektów należy także finansować te przejściowe. W jego opinii atom jest wciąż niepewną technologią, zależną od decyzji politycznych, a najbardziej pewny jest gaz.

Dan Dorman, the NRC’s Deputy Executive Director for Reactor and Prepardness Programs, Office of the Executive Director for Operations, US Nuclear Regulatory Commission podzielił się doświadczeniami rozwoju technologii jądrowych w USA, dodał, że procedura inwestycji jądrowych w Polsce musi być oparta na weryfikacji zachowania bezpieczeństwa energetycznego, która zależna jest od przyjętych ram prawnych, ale szczegóły techniczne mają charakter uniwersalny. NRC deklaruje gotowość współpracy w projektach jądrowych z polskimi ekspertami, których będzie wspierała w zakresie zdobycia potrzebnych kompetencji.

Alan Woods, Director Strategy and Business Development for Rolls-Royce’s SMR powiedział, że wyzwaniem jest standaryzacja łańcucha dostaw oraz procesu projektowania, a kluczowe jest zapewnienie bezpieczeństwa tej technologii i ochrona środowiska.

Ewa Drozd, Członek zarządu Microsoft podkreśliła, że chmura to nowy model świadczenia usług, którego jej zdaniem szczególnie potrzebuje energetyka odnawialna. Powiedziała ona, że chmura umożliwia klastrowi czy też innym użytkownikom tego rynku realizowanie swoich zdań, daje elastyczność, odpowiada na zmienność i skalowalność oraz co ważne – pozwala prognozować warunki, pogodowe tak istotne dla niestabilnego OZE.

Albert Gryszczuk, Prezes zarządu Krajowej Izby Klastrów Energii podzielił się opinią, że: „wartością klastrów jest budowanie ekosystemu i ten ekosystem jest bardzo często wielką wartością i wiarygodnością dla instytucji finansowych. Jest to mega trend, a trend, a z mega trendem się nie walczy”.

Jarosław Kotula, Menedżer produktu, Asseco Poland zaznaczył, że działalność Asseco opiera się m.in. na dostosowywaniu systemów klasy CIS, czyli obsługi klienta i systemów bilingowych do wprowadzanych regulacji i zmian prawnych, które w jego opinii są wprowadzane bardzo gwałtownie i nie dają czasu na właściwe przygotowanie tych rozwiązań, co uniemożliwia porządne przygotowanie analiz i dostosowania do zmian.

Krzysztof Kochanowski, Wiceprezes, dyrektor generalny Polskiej Izby Magazynowania Energii i Elektromobilności stwierdził, że ponad 70% ludzi mieszka obecnie w miastach, a proces ten będzie postępował, więc inwestycje energetyczne powinny być szczególności kierowane do społeczności miejskich. Wskazał on na rosnące ceny gazu ziemnego i konieczność w związku z tym inwestowania w biogaz i biomasę.

Adrian Wołkowski, Wójt gminy Rudna dodał, że potrzebne są środki unijne, które w gminie Rudna pozwoliły na wymianę 160 „kopciuchów” w 1,5 roku. Gmina Rudna stawia także na rozwój ścieżek rowerowych.

Małgorzata Banasik, Kancelaria prawna BWW powiedziała, że: „wiadome jest, że już nic nie wynegocjujemy w sprawie węgla, ale jest jeszcze spora szansa na uwzględnienie gazu jako paliwo przejściowego. Jako to paliwo, które pozwoli zrealizować politykę tzw. okresu przejściowego. Capexy i możliwości obniżenia kosztów produkcji ciepła, czy energii poprzez wykorzystanie energii zawartej w paliwie gazowym pozwoliłby bardziej płynnie wdrażać zielone rozwiązania”.

Bogusław Rybacki, Prezes zarządu Enea Elektrownia Połaniec S.A. dodał, że Enea stawia na niskoemisyjność, ale jego zdaniem przejście na gaz jako paliwo pomostowe jest wyzwaniem dla wszystkich, gdyż w jego opinii istotne jest, by mieć na względzie wzrost miejsc pracy i dlatego współpraca z samorządem terytorialnym jest kluczowa.