Relacje – VIII Kongres Energetyczny
Dominika Niewierska, kierownik Działu Rozwoju Nowych Strumieni
Biznesowych w PKN ORLEN S.A. w panelu dyskusyjnym
pn. Potencjał dla wodoru w gospodarce – wykorzystanie zielonego wodoru
w transporcie, przemyśle oraz na rzecz dekarbonizacji gazownictwa
Jakie są priorytety ORLEN w zakresie wodoru?
Dominika Niewierska powiedziała, że w Grupie ORLEN od lat wykorzystuje się wodór do produkcji paliw czy nawozów, produkując go z gazu ziemnego (tzw. szary wodór). Podkreśliła ona, że dzisiaj kluczowa jest produkcja wodoru nisko i zeromisyjnego, zarówno ze względów dekarbonizacyjnych, jak i budowania bezpieczeństwa energetycznego. Celem ORLENU wpisanym w strategię Grupy jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r., a jednym z filarów tej strategii jest inwestowanie w przyszłość. D. Niewierska zaznaczyła, że: „Wodór i technologie wodorowe to jeden z czterech elementów, które wskazaliśmy jako inwestowanie w przyszłość. Inwestycje w te obszary zapewnią nam bazę do dalszego wzrostu i rozwoju. . Dodała ona ponadto, że: „W lutym 2022 r. ORLEN ogłosił też strategię wodorową Grupy ORLEN 2030 r., gdzie jasno zdefiniowane zostały cele, tj.: osiągnięcie co najmniej 0,5 GW mocy zainstalowanej w źródłach nisko- i zeroemisyjnych, a nawet 1 GW (jeśli będą sprzyjające warunki ekonomiczne i regulacyjne) i wybudowanie sieci ponad 100 stacji tankowania wodoru w Centralnej Europie”.
Niewierska powiedziała, że obecnie Grupa ORLEN stosuje wodór do produkcji paliw konwencjonalnych i do nawozów, co wpisuje się w dekarbonizację, ale równolegle podkreśliła, że wszystkie zaplanowane w ramach Strategii Wodorowej nowo budowane instalacje produkcji wodoru w Koncernie będą wytwarzały nisko- i zeroemisyjny wodór. ORLEN stawia także na przetwarzanie odpadów komunalnych w kierunku wodoru i węglowodorów, ponieważ ma świadomość, że w perspektywie 2030 r. nie będzie wystarczającej ilości mocy zainstalowanych OZE, żeby zasilić elektrolizery i wyprodukować potrzebną ilość zeroemisyjnego wodoru, a ponadto zapewnić stabilną produkcję wodoru niskoemisyjnego z przeznaczeniem do transportu i przemysłu.
Zdaniem D. Niewierskiej „budowanie nowego ekosystemu wodorowego wymaga dopasowania czterech elementów: popytu, efektywności kosztowej, regulacji i partnerstwa”. W odniesieniu do regulacji, Unia Europejska postanowiła w krótkim czasie całkowicie przebudować energetycznie i surowcowo niemal wszystkie gałęzie gospodarki. Polska w swoich dokumentach strategicznych musimy także wytyczyć własną, nową wizję naszego stransformowanego przemysłu i jego miejsca w globalnej gospodarce. D. Niewierska, podkreśliła, że z perspektywy istotności dla bezpieczeństwa energetycznego i konkurencyjności naszej gospodarki, wodór jest naszym nowym gazem ziemnym. I jak w przypadku tego drugiego potrzebujemy jasnej, odważnej strategii która pozwoli na uruchomienie dużych inwestycji, szczególnie że Unia nie szczędzi pieniędzy dla pionierów wodorowej gospodarki. Jak każda nowa technologia, inwestycje w projekty wodorowe potrzebują stabilnego, długofalowego otoczenia regulacyjnego oraz bezzwrotnego wsparcia finansowego.
Atrakcyjny z punktu widzenia ORLENU jest mechanizm wsparcia IPCEI, który promuje odważne, duże projekty co pozwala nam skupić siły na ich realizacji. Zgoda Komisji Europejskiej na przyznanie tych środków PKN ORLEN dla flagowego wodorowego projektu Hydrogen Eagle, to sukces Polski i jasny sygnał, że pozostajemy jasnym punktem na wodorowej mapie Europy.
Przywołała ona funkcjonujące dwa mechanizmy regulacyjne, tj. zachęcający i wymuszający. Jako przykład podała, że USA udziela dopłat do kg wyprodukowanego nisko-/ zeroemisyjnego wodoru, natomiast UE stosuje mechanizm wymuszający w postaci celów zawartych w prawie unijnym (na transport i przemysł zostały nałożone określone cele). W ocenie D. Niewierskiej: „państwa członkowskie muszą zidentyfikować, czy są w stanie wyprodukować tyle wodoru, czy są w stanie przyłączyć potrzebną ilość instalacji OZE dla zasilenia elektrolizerów, czy będą miały w tym zakresie niezbędną ilość sieci i ile należy wyprodukować wodoru w Polsce, a ile importować, żeby zapobiec uzależnieniu od dostaw z zewnątrz”.
Podsumowując wypowiedź, D. Niewierska stwierdziła z przekonaniem, że: „wodór jest nowym gazem ziemnym”. Jej zdaniem niezbędne jest przyjęcie jasnej, odważnej strategii która pozwoli na uruchomienie dużych inwestycji, zważywszy na duży potencjał bezzwrotnego finansowania tej technologii. Dodała także, że konieczne jest wsparcie biznesu w zapewnieniu mu efektywności kosztowej inwestycji w rozwój gospodarki wodorowej.
Wystąpienie zakończyła słowami: „bez jasnego wsparcia regulacyjnego i finansowego cele te nie będą możliwe do zrealizowania. ORLEN rozwija rynek wodorowy w tej części Europy i jest gotowy na dalszą ekspansję i duże inwestycje w technologie wodorowe przy odpowiednim wsparciu”.