Jak sytuacja kryzysu energetycznego wpłynęła na podejście ORLEN do pozyskiwania finansowania na zieloną transformację, czy w związku z tym priorytetem są obecnie cele krótkoterminowe?

Dr Adam Czyżewski wskazał, że PKN ORLEN ma doświadczenie w budowie aktywów opartych o wiele źródeł energii, tj. ropę naftową, gaz ziemny – ORLEN ma własny upstream, uczestniczył w poszukiwaniach gazu łupkowego, rozwija petrochemię, energetykę gazową i odnawialną. Ta multi-energetyczność nauczyła nas, że zmiany, które następują w sektorze energii dzieją się powoli ze względu na charakter tego sektora jakim jest długi cykl inwestycyjny i cykl życia aktywów. W przekonaniu panelisty: „ważne jest, by zmianom sektora energii towarzyszyły zmiany popytu, bo w innym wypadku zmiana samej podaży okaże się bezskuteczna”. Ponadto, dodał on, że kluczowe dla tych zmian jest zmniejszenie śladu materialnego konsumpcji, gdyż dzięki temu ograniczymy zużycie energii uprzedmiotowionej w materiałach, obecnie zużywanych nadmiernie.

Dr Czyżewski powiedział, że rozwój odnawialnych źródeł energii zmienia charakter zapotrzebowania na energię, tzn. energia odnawialna tworzy popyt na magazynowanie energii, ale w związku z tym, że jak dotąd technologia magazynowania nie została rozwinięta, to tworzy się popyt na energetykę z paliw kopalnych. Ponadto, dodał, że ten popyt ma szczególnych charakter. Ponieważ musi być zapewniona ciągłość dostaw energii z OZE, które są z natury źródłem nieciągłym, popyt na energię z paliw kopalnych, generowany przez OZE jest też popytem nieciągłym, więc moce energetyczne wspierające OZE nigdy nie będą w pełni wykorzystane. Obecnie OZE stanowią tylko  pewną część polskiego miksu energetycznego a ich dalszemu rozwojowi muszą towarzyszyć odpowiednie rezerwy mocy energetyki konwencjonalnej.

Zdaniem A. Czyżewskiego: „transformacja energetyczna to nie jest wyścig, lecz przeprawa, która musi przebiegać w sposób skoordynowany”. Wskazał on, że z perspektywy koncernu multienergetycznego widać, jak na dłoni, że transformacji energetycznej musi towarzyszyć rachunek strumieni energii, którego w skali globalnych inwestycji nikt nie robi. Priorytetem musi być bezpieczeństwo energetyczne, bo: „dekarbonizacja to też jest bezpieczeństwo, ale bezpieczeństwo przyszłości”. Dzisiejszy stan bezpieczeństwa lub jego brak to następstwo działań podejmowanych przez ostatnie 20 lat, których skutkiem było obniżenie inwestycji w wydobycie ropy naftowej i gazu o 50% podczas gdy inwestycje w odnawialne źródła wzrosły o 250%. Pozbawienie się rezerw mocy wspierających OZE w skali globalnej zachwiało bezpieczeństwem energetycznym na całym świecie. Według A. Czyżewskiego przejawem tej sytuacji jest problem z gazem, który pojawił się już przed wojną w Ukrainie, w IV kwartale 2021 r., kiedy ceny gazu znacznie wzrosły. Powiedział on, że dzisiejszy system energetyczny jest oparty na rynkach energii, co wiąże bezpieczeństwo ze zmianami popytu i podaży.

Konkludując swoje wystąpienie Dr Adam Czyżewski stwierdził, że celem jest dążenie do neutralności klimatycznej, ale żeby to osiągnąć potrzebne są kopalne i odnawialne źródła energii. Jego zdaniem OZE to właściwy kierunek, od którego nie ma odwrotu, ale obecnie potrzebujemy tzw. zaplecza rozwiązań stabilizujących ciągłość dostaw energii, jak np. geotermia. Na zakończenie, panelista stwierdził, że: „transformacji nie można pospieszać, ponieważ nie chodzi o to, by jedno państwo zrealizowało jej cele, ale żeby stało się to udziałem wszystkich”.