Podczas tegorocznego Kongresu Energetycznego już po raz trzeci odbył się panel dyskusyjny Forum Polsko-Niemieckiego dla Energii i Klimatu „Odbudowa niezależności energetycznej Europy poprzez transformację”. Panel jest wynikiem współpracy merytorycznej pomiędzy Dolnośląskim Instytutem Studiów Energetycznych i Saksońskim Ministerstwem Energii, Ochrony Klimatu, Środowiska i Rolnictwa. Dzięki dofinansowaniu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej możliwa była organizacja dyskusji oraz zgromadzenie wspaniałych prelegentów – ekspertów zarówno polskich, jak i niemieckich.

Tym razem motyw przewodni panelu odnosił się do potencjału wykorzystania transformacji energetycznej do budowania suwerenności energetycznej, a także wzmacniania współpracy transgranicznej dla realizacji tych ważnych celów. Jest to bardzo aktualny temat w obliczu naglących polityk klimatycznych i poszukiwań sposobów na przeprowadzenie sprawiedliwej transformacji w odmiennych warunkach gospodarczych, różnych krajowych zasobach i uwarunkowaniach do prowadzenia działań, związanych z dekarbonizacją a jednocześnie wzmacnianiem lokalnego bezpieczeństwa energetycznego.

Poruszane zagadnienia:

• Transformacja Energetyczna w Polsce i Niemczech – porównanie podejścia w obu krajach
• Wpływ transformacji na rynek pracy na terenach “powęglowych” i rozwój regionalny.
• Wspólne projekty transgraniczne w zakresie OZE i ich wpływ na stabilność systemu energetycznego.
• Zagadnienia związane z bezpieczeństwem energetycznym, w tym dostawy surowców oraz rola interkonektorów i współpraca w zakresie przesyłu energii
• Rola sektora prywatnego i innowacji technologicznych w osiąganiu celów klimatycznych
• Potencjał dla współpracy w projektach transgranicznych w zakresie produkcji, magazynowania i przesyłu wodoru
• Wspólne inicjatywy na rzecz klimatu i redukcji emisji gazów cieplarnianych

Moderator: Dr Maciej Zathey, Dyrektor Instytutu Rozwoju Regionalnego we Wrocławiu

Paneliści:

• Dr Nils Geißler, Director General, Saxon State Ministry for Energy, Climate Change, Environment and Agriculture (SMEKUL)
• Marcus Lippold, Member of the Board, United Europe e.V.
• Arkadiusz Żurek, Project Manager MinGenTec International, Industrie- und Handelskammer Cottbus (IHK Cottbus)
• Agnieszka Spirydowicz, Prezes Zarządu Zklaster (Zgorzelecki Klaster Rozwoju OZE i Efektywności Energetycznej)
• Dr Andrzej Ancygier, Koordynator Polityki Energetycznej UE w Dziale Energii Elektrycznej, Niemieckie Ministerstwo Gospodarki i Ochrony Klimatu

Panel dyskusyjny rozpoczęły wystąpienia wprowadzające w tematykę. Dr Nils Geißler – Dyrektor Generalny SMEKUL – przedstawił główne obszary działania i dziedziny, związane z transformacją, nad którymi prace prowadzone są w Ministerstwie, a także narzędzia jej przeprowadzania.

Następnie głos zabrał Dr Andrzej Ancygier z Niemieckiego Ministerstwa Gospodarki i Ochrony Klimatu, który przybliżył widowni tematykę dyskusji, podkreślając strategiczne cele działalności Ministerstwa i współpracy międzynarodowej.

Moderator Dr Maciej Zathey w prowadzeniu dyskusji szczególną uwagę poświęcił wyzwaniom i odważnym celom polityki rozwoju w dwóch strategicznych obszarach: energetyki i ochrony klimatu. Podkreślił, że te dwa obszary mogą się wspierać i uzupełniać na korzyść nadrzędnych celów, jakimi są, m.in. dekarbonizacja, bezpieczeństwo i sprawiedliwa transformacja dla społeczności – szczególnie na obszarach poindustrialnych i wymagających rekultywacji po wielu latach wydobywania paliw kopalnych.

Dr Andrzej Ancygier wymienił podstawowe różnice w polskim i niemieckim systemie energetycznym oraz rozkładzie kompetencji zarządczych w kształtowaniu tych systemów oraz ocenił wpływ tych podejść na tempo i jakość transformacji energetycznej. Prelegent zainspirował widownię do przemyśleń na temat możliwych wspólnych polsko-niemieckich starań dla poprawienia efektywności transformacji energetycznej i strukturalnej.

Dr Nils Geißler poruszył temat głównych wyzwań polityki krajów związkowych, przybliżając przykład Saksonii, która jest istotna zwłaszcza dla województwa dolnośląskiego. Podzielił się wiedzą o instrumentach i narzędziach polityki energetycznej i klimatycznej, jakie są rozwijane w Saksonii oraz celach priorytetowych.

Następnie głos zabrał Arkadiusz Żurek przybliżył charakterystykę Łóżyc Górnych i Dolnych, które przez ostatnie lata stały się istnym „laboratorium” zmian w energetyce – zwłaszcza stopniowego odchodzenia od produkcji energii z węgla, co czeka również Polskę. Bardzo ciekawe były obserwacje tego procesu, m.in. z perspektywy rynku pracy oraz wyzwań, jakie czekają pracodawców oraz przyszłych pracowników. Z punktu widzenia współpracy polsko-niemieckiej bardzo ważny jest również rozwój nowych technologii, który wspiera rozwój społeczno-gospodarczy regionu.

Agnieszka Spirydowicz przybliżyła temat społeczności energetycznych i poruszyła wątek wpływu bliskości Niemiec na prowadzenie działalności gospodarczej w obszarze energetyki odnawialnej oraz efektywności klastra energetycznego. Wyjątkowy przypadek transgranicznego klastra energii wzbudza pytania o kwestie współpracy polsko-niemieckiej – procesów, które są katalizowane, a także istotnych barier rozwojowych, z którymi mierzą się przedsiębiorcy i działacze na rzecz transformacji energetycznej na pograniczu.

Ostatnim z mówców był Marcus Lippold, który rozwinął temat ambitnych celów Unii Europejskiej w zakresie transformacji energetycznej, która dąży do neutralności klimatycznej – z głównym celem strategicznym na 2050 rok. M. Lippold opowiedział o tym, jak transformacja może zostać wykorzystana do wzmacniania konkurencyjności Europy i gospodarek państw członkowskich. Mówiąc o tym, podkreślił wagę utrzymywania wysokiej jakości życia w zmieniających się realiach. W przemyśleniach dotyczących przyszłości, poruszono również temat rewolucji społecznej i zmiany paradygmatu polityki rozwoju – oraz tego, czy warto definiować rozwój poprzez ciągły wzrost.

To była bardzo ciekawa i inspirująca dyskusja – serdecznie dziękujemy uczestnikom debaty oraz wszystkim, którzy przyczynili się do jej realizacji.

Dziękujemy Saksońskiemu Ministerstwu Energii, Ochrony Klimatu, Środowiska i Rolnictwa za partnerstwo i możliwość wymiany doświadczeń. Podziękowania kierujemy do Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej za wsparcie finansowe, które umożliwiło realizację Forum w tej skali. Podziękowania kierujemy również do Konsula Generalnego Niemiec we Wrocławiu Pana Martina Kremera oraz jego zespołu, za wsparcie inicjatywy i ciągłą pomoc w rozwijaniu idei Forum Polsko-Niemieckiego dla Energii i Klimatu.